De meeste onderzoeken geven weer dat het salaris ( Gehalt, salaries) voor zowel geschoold als ongeschoold werk in Zwitserland 2 tot 3 keer zo hoog zijn als in de meeste Europese landen. Onderzoek wijst uit dat in het jaar 2000 de belangrijkste Zwitserse steden zoals Zurich en Genève op internationaal niveau de hoogste bruto salarissen uitbetalen voor alle soorten werk.
Onderzoek van het Federaal Statistisch Bureau over inkomens en consumptie in 2001 wijst uit dat het gemiddelde maandelijkse inkomen toen op CHF 8,797 lag (iets meer dan € 5,700 tegen de toenmalige wisselkoers). Op het éérste gezicht ziet dat er heel hoog uit, maar dit is het totale inkomen (salaris, pensioen, privé inkomsten, rente, eigendommen, etc.).
Gebaseerd op een gemiddelde van alle branches, zijn de reële salarissen weinig gestegen sinds begin jaren 90. Salarisniveaus verschillen sterk tussen de verschillende branches. In sommige sectoren, zoals de financiële en de verzekeringen, liggen de salarissen aanzienlijk hoger dan in andere sectoren.
Je salaris bepalen
Het is lastig om een schatting te maken naar wat een correct salaris is voor jouw beroep in Zwitserland. Zwitsers praten niet graag over geld en salaris (misschien omdat ze geen jaloezie op willen wekken), en salarissen worden ook niet vermeld in vacatures.
In de meeste gevallen is het salaris bespreekbaar, en ligt het aan jezelf om ervoor te zorgen dat je een redelijk salaris onderhandeld. Let op: In Zwitserland worden de salarissen bepaald aan de hand van senioriteit, en veel Zwitserse bedrijven zullen een jong persoon (+/- 30 jaar) dus geen top salaris betalen ongeacht de kwaliteiten van de persoon in kwestie.
Er zijn minimum salarissen vastgesteld voor alle beroepen in alle branches. Gedurende het afgelopen decennium zijn er steeds meer bedrijven die salarissen aan prestaties koppelen.
Ondanks het feit dat Zwitserse werkgevers wettelijk verplicht zijn om mannen en vrouwen evenveel te betalen voor hetzelfde beroep, krijgen vrouwen vaak nog steeds minder betaald dan hun mannelijke collega's, ongeacht de kwaliteiten van de werknemer.
Het salaris word meestal 1 keer per jaar herzien, in november of december. Salarisverhogingen worden dan meestal per 1 Januari doorgevoerd. De meeste werkgevers betalen een 13e maand uit in december.
Arbeidsuren
De te werken uren ( Arbeitsstunden, heures de travail) verschillen per werkgever, functie en branche. Ze staan meestal in de arbeidsovereenkomst vermeld ( Arbeitsvertrag, contrat de travail).
De Zwitserse wetgeving stelt het maximaal te werken uren vast op 45 uur per week voor fabriekswerk, kantoorpersoneel, technisch personeel en andere medewerkers, inclusief verkoopmedewerkers. Voor alle andere werknemers stelt de wet deze vast op 50 uur per week.
In 2002 was het gemiddeld gewerkte uren per week 41,5. Echter, in sommige branches kan het wel oplopen tot 60 uur per week.
In welke branche je dan ook werkzaam bent, je zult waarschijnlijk een langere werkweek hebben dan voorheen in een ander land. De Zwitsers geloven in hard werken, en hebben meerdere male tegen arbeidstijdverkorting gestemd.
Flexibele tijdsplanning
Veel Zwitserse werkgevers werken volgens het flexibele-tijd-principe (Gleitzeit, horaire flexible), vooral in de fabrieksbranche. De dag word dan ingedeeld in meerdere blokken, welke door verschillende medewerkers ingevuld worden. Een blok kan zo vroeg als 7 uur s'ochtends beginnen (wat niet vroeg is naar Zwitserse termen).
In principe kan een werkgever elk soort flexibele tijdsplanning gebruiken. Hij dient zich echter wel aan de wettelijk vastgestelde voorwaarden te houden (vrije tijd, pauzes, officiële vakantiedagen, nachtdienst end vrije zondagen). De werkgever dient ook de werknemers raad te plegen bij het opstellen van de schema's en dient wanneer mogelijk rekening te houden met de behoeften van de werknemers.
Overuren
Overuren ( Überstunden, heures supplémentaires) zijn de gewerkte uren boven het aantal per week te werken uren dat contractueel is vastgesteld voor de functie, maar binnen de wettelijk vastgestelde maximaal te werken uren. Overuren worden normaalgesproken tegen 125% van het normale salaris uitbetaald, of gecompenseerd met vrije tijd. Heb je een management functie, dan zal je waarschijnlijk geen enkele vergoeding krijgen voor je gewerkte overuren.
Vakantiedagen
In de Zwitserse wet is vastgelegd dat werknemers een fundamenteel recht op vakantie hebben, en daar dienen werkgevers zich dus aan te houden. Het minimale aantal vakantiedagen per gewerkt jaar staat wettelijk vastgesteld op:
- vier weken voor werknemers en stagiaires boven de 20;
- vijf weken voor werknemers en stagiaires onder de 20.
Dit minimum kan verhoogt worden door contractuele overeenkomsten, maar de meeste bedrijven bieden alleen een vijfde week aan, aan werknemers die een minimum aantal jaren bij het bedrijf gewerkt hebben, of van een bepaalde leeftijd zijn.
Vakantiedagen kunnen ook ingekort worden indien een medewerker gedurende langere tijd niet kan werken door ziekte of onbetaald verlof.
Over het algemeen dienen de vakantiedagen opgenomen te worden gedurende het jaar waarin zij opgespaard zijn, en dienen minimaal 2 weken aaneengesloten vakantie te omvatten. Je krijgt gedurende je vakantie je volledige salaris uitbetaald. Zolang je bij het bedrijf werkzaam blijft, kunnen vakantiedagen niet uitgekeerd worden in geld.