Kleuteronderwijs is niet verplicht in Italië. Toch gaat er ongeveer 95% van de kinderen naar de kleuterschool. Bovendien is het kleuteronderwijs internationaal erkend als één van de beste in de wereld.
Het kleuteronderwijs omvat 2 niveaus: kinderdagverblijf of bewaarschool (asilo nido, letterlijk 'toevluchtsoord') en kleuterschool (scuola materna).
Je kan je kinderen al vanaf ze 3 maand oud zijn naar een Asilo sturen. Dit is een faciliteit voor werkende ouders die geen tijd hebben om voor hun kinderen te zorgen overdag. De kosten variëren volgens het aantal uren dat kinderen naar deze opvangcentra gaan. In het algemeen zijn ze lager wanneer de faciliteiten voorzien worden door de lokale gemeente (comune). Er is grote vraag naar plaatsen in opvangcentra en werkloze ouders of ouders met een laag inkomen krijgen meestal voorrang (aanvragers moeten een formulier invullen bij het gemeentehuis en hun familiaal inkomen vermelden).
Materna scholen worden zowel door de staat beheerd als privé (gemeentelijk, religieus en private instellingen hebben ongeveer meer dan 40% aan materna scholen) en nemen kinderen van 3 tot 6 jaar, voor deze naar de basisschool gaan. Peuters kunnen gratis naar deze opvangcentra gaan, hoewel er een bijdrage vereist is van de familie voor het transport en maaltijden die voorzien worden door de lokale gemeente. De plaatsen zijn gewoonlijk beperkt en je moet vroeg genoeg op voorhand een aanvraag sturen om zeker plaats te hebben. Voor private materna scholen betalen ouders de inschrijvingskost bij het begin van het jaar. Verder moeten ze maandelijkse bijdragen betalen.
In Rome kost de inschrijving in een privé-kleuterschool ongeveer 50 euro, met maandelijkse bijdragen van tussen 100 euro en 200 euro. Dit bedrag is afhankelijk van het feit of het kind een halve dag of hele dag naar het school gaat. Voor extra activiteiten, zoals; turnen en muziek, waar er gespecialiseerde trainers voor nodig zijn, moet je een extra maandelijkse kost betalen. Ga daarom goed de kost na en de extra uitgaven bij kleuterscholen vooraleer je je kind inschrijft.
De uren in een kleuterschool zijn gewoonlijk van 8u30 tot 12u30, maar ouders kunnen kiezen om hun kinderen daar op latere leeftijd te sturen. Bij materna scholen duren de activiteiten minimaal 7 uur per dag – 4 uur 's morgens en 3 uur 's namiddags, en dit gedurende 5 of 6 dagen per week. Ouders kunnen hun kinderen laten begeleiden na het school door een gekwalificeerde persoon (doposcuola) tot 17 of 17u30. De activiteiten zijn dan minder gestructureerd en niet-opvoedend.
Staatskleuterscholen hebben dezelfde vakantiedagen als staatsscholen. Werkende ouders moeten dus naar alternatieven zoeken voor hun kinderen gedurende deze periodes. Scholen organiseren mogelijk zomerse activiteiten voor kinderen wiens ouders werken. Bepaalde gemeentes organiseren onderwijzende en recreatie cursussen gedurende juli en augustus.
Materna scholen worden georganiseerd in groepen (sezioni) volgens leeftijd, met een minimum van 14 kinderen en een maximum van 28. In scholen in minder bekende gebieden kan een school mogelijk één groep hebben met kinderen van verschillende leeftijden. Iedere groep dient 2 leraars te hebben (over het algemeen vrouwelijk), die bij dezelfde groep gedurende 3 jaar blijft. Het minimum aantal kinderen dat vereist is om een school te stichten is 16 en ze moeten allemaal binnen 2 km (1,3mi) van het school wonen.
In materna scholen ligt de nadruk eerder op het spelen dan op voorzieningen van het kinderdagverblijf door de asilo nido. Het lesgeven in materna scholen kan verschillende vormen aannemen, hoewel hervormingen in 1991 een aantal leerdoelstellingen stopgezet hebben. Er moeten namelijk een aantal ervaringsvelden aan het onderwijs toegevoegd worden: lichaam en beweging, redevoering en tekst, ruimte, orde en maat, tijd en natuur, berichten, vormen en media, enz...
Muziek, turnen, kunst en ambacht maken allemaal deel uit van het leerplan van het kleuteronderwijs. Kinderen leren niet echter de basisbeginselen aan van het lezen en schrijven tot ze naar de basisschool gaan op 6-jarige leeftijd. Daarvoor dien je je kind naar een privé-school te sturen, vooral als je moedertaal niet Italiaans is. Kinderen worden geëvalueerd door de leerkrachten bij de aanvang van het kleuteronderwijs. Dit gebeurt verscheidene malen gedurende het schooljaar. Er wordt een laatste verslag opgemaakt over hun vaardigheden voor ze naar het basisonderwijs gaan.