Szwajcaria ma znacznie wyższe koszty utrzymania w porównaniu z krajami Unii Europejskiej, ale też odpowiednio wyższe zarobki. Przygotuj się jednakże, że trzeba na nie ciężko zapracować!
Większość badań szacuje, że płace (Gehalt - salaires) zarówno dla pracowników wykwalifikowanych jak i niewykwalifikowanych w Szwajcarii są na ogół dwa lub trzy razy wyższe niż w większości innych krajów europejskich. Według międzynarodowych badań prowadzonych przez UBS, szwajcarskie miasta Zurych i Genewa są dwoma miastami z jednymi z najwyższych wynagrodzeń brutto na świecie, dla wszystkich grup zawodowych.
Dane pochodzące od Szwajcarskiego Federalnego Urzędu Statystycznego wykazują, że przeciętny miesięczny dochód Szwajcarskiego gospodarstwa domowego to 8797 franków szwajcarskich (zwykle stanowi to 5700 euro). Na pierwszy rzut oka te liczby mogą robić spore wrażenie, ale zawarty w nich jest całkowity dochód gospodarstwa domowego (wynagrodzenia, emerytury, prywatne dochody itp.)
Realny wzrost zarobków jest jednak niewielki od lat 90-tych. Płace są bardzo zróżnicowane i wahają się znacznie w poszczególnych branżach. Dobrze opłacany jest sektor finansowy i ubezpieczeniowy,
Ustalenie, jaka płaca należy Ci się za Twoją pracę może być wyzwaniem w Szwajcarii. Nie lubią oni rozmawiać o pieniądzach, czy pensjach. Wynagrodzenia rzadko kiedy są podawane w ogłoszeniach.
W większości wypadków, wysokość pensji podlega negocjacji i to od Ciebie zależy, czy otrzymasz wynagrodzenie odpowiadające Twoim kwalifikacjom i doświadczeniu. Jednakże, pamiętaj że w Szwajcarii stawki są ustalane w myśl zasady starszeństwa. Wiele firm niechętnie oferuje młodym ludziom (około 30 lat) maksymalne wynagrodzenie, bez względu na ich kwalifikacje, czy doświadczenie.
Minimalne wynagrodzenia są określone dla wszystkich zawodów. Wielu pracodawców, zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym, często przyjmuje system wynagrodzeń związany z wydajnością pracowników.
Pomimo, iż szwajcarscy pracodawcy są zobowiązani płacić jednakowe stawki dla mężczyzn i kobiet, to jednak przeciętna kobieta z danymi kwalifikacjami i umiejętnościami zarabia nieco mniej niż jej odpowiednik płci męskiej.
Wysokość pensji rewiduje się zwykle raz do roku, w listopadzie lub grudniu. Podwyżki mają miejsce od 1 stycznia kolejnego roku. Większość pracodawców wypłaca trzynastą pensję w grudniu.
Twoje godziny pracy (Arbeitsstunden - horaire de travail) zależne są od pracodawcy, rodzaju pracy i branży, w której pracujesz. Zazwyczaj są one określone w umowie o pracę (Arbeitsvertrag - contrat de travail).
Prawo szwajcarskie ustala maksymalny czas pracy do 45 godzin tygodniowo dla pracowników przemysłowych, pracowników biurowych, personelu sprzedaży detalicznej na dużą skalę. Dla wszystkich innych pracowników, limit wynosi 50 godzin tygodniowo.
W 2002 r. w szwajcarskich firmach średni tydzień pracy wynosił 41,5 godzin (dane o rynku pracy opublikowane przez Szwajcarski Federalny Urząd Statystyczny). Jednak w niektórych branżach godziny pracy przekraczały nawet 60 godzin tygodniowo.
Bez względu na branżę, w której pracujesz, być może będziesz musiał dostosować się do dłuższego czasu pracy w Szwajcarii, niż w Twoim kraju. Szwajcarzy wierzą w długie godziny pracy (być może potrzeba im uzasadnienia dla wszystkich tych pieniądzy, które zarabiają) i przy wielu okazjach głosowali przeciwko skróceniu dopuszczalnej ilości godzin pracy w tygodniu.
Wiele szwajcarskich pracodawców pozwala ludziom na uelastycznienie czasu pracy (Gleitzeit - horaire flexible), zwłaszcza w przemyśle wytwórczym. Dzień pracy jest z reguły podzielony na kilka zmian, którymi pracownicy mogą się wymieniać. Pierwsza zmiana może rozpocząć się o godzinie 7.00 (według standartów szwajcarskich nie jest to wczesna godzina).
Teoretycznie pracodawca może dowolnie wyznaczać czas pracy. Jednakże musi przestrzegać wymogów prawnych i zapewniać: czas odpoczynku, przerwy w pracy, święta, dni wolne w każdym tygodniu, zakaz pracy na zmiany nocne i pracę w niedziele (chyba, że dany zawód tego wymaga) itp.. Pracodawca musi również konsultować się z pracownikami przed planowaniem harmonogramów i w miarę możliwości brać pod uwagę ich indywidualne potrzeby.
Nadgodziny ( Überstunden - heures supplémentaires) definiowane są jako godziny wykraczające poza określony czas pracy, jednocześnie mieszczące się w prawnych normach określających dopuszczalną ilość godzin na tydzień pracy. Są zazwyczaj płatne w 125% normalnej stawki lub w zamian możesz dostać wolne w innym terminie. Jeśli pracujesz na stanowisku kierowniczym, to prawdopodobnie nie otrzymasz dodatkowych pieniędzy badź dni wolnych.
Szwajcarskie prawo gwarantuje pracownikom urlopy; Minimalna dopuszczalna ilość tygodni to:
Ta minimalna długość urlopu może zostać przedłużona na podstawie umowy. Większość firm oferuje tylko piąty tydzień urlopu dla pracowników, którzy osiągnęli pewien wiek bądź przepracowali określoną ilość lat w danej firmie.
Długość wypoczynku wykraczającego poza prawne minimum może być zmniejszona w przypadku, gdy pracownik jest niezdolny do pracy przez dłuższy okres czasu z powodu choroby, bycia na niepłatnym urlopie itp.
Urlop wypoczynkowy musi zostać przyznany w ciągu odpowiadającego mu roku pracy i musi obejmować co najmniej dwa kolejne tygodnie. Za czas urlopu otrzymasz pełne wynagroszenie. W czasie trwania umowy o pracę urlop nie może być zastąpiony przez płatności lub inne świadczenia.